Elektrische voertuigen (EV’s) winnen wereldwijd snel aan populariteit vanwege hun milieuvoordelen, verminderde emissies en brandstofbesparingen. Net als bij elke nieuwe technologie zijn er echter ook veiligheidsproblemen verbonden aan EV’s. Deze gevaren variëren van batterijbranden en elektrische problemen tot risico’s tijdens ongevallen. Inzicht in deze risico’s en hoe de industrie werkt aan het verminderen ervan, is cruciaal voor zowel consumenten als fabrikanten.
Batterijbranden en thermische runaway
Een van de grootste zorgen die samenhangen met elektrische voertuigen (EV’s) is het risico op batterijbranden. EV’s gebruiken grote lithium-ionbatterijen, die, hoewel zeer efficiënt, een risico kunnen vormen als ze beschadigd of verkeerd behandeld worden.
Thermische runaway: Dit fenomeen doet zich voor wanneer een batterijcel oncontroleerbaar opwarmt, wat leidt tot een kettingreactie die andere cellen kan laten oververhitten. Dit proces kan resulteren in een brand of zelfs een explosie. Thermische runaway wordt vaak veroorzaakt door fysieke schade aan de batterij, elektrische storingen of blootstelling aan extreme hitte. Volgens recente gegevens zijn er in 2023 in de VS 24 incidenten van batterijbranden gerapporteerd, een stijging ten opzichte van 16 incidenten in 2022. Het is echter vermeldenswaardig dat benzineauto’s nog steeds aanzienlijk kwetsbaarder zijn voor branden, met een geschat aantal van 173.000 branden van benzinevoertuigen per jaar in de VS.
Duurzaamheid en degradatie van batterijen: In de loop der tijd degraderen EV-batterijen, wat kan leiden tot potentiële veiligheidsrisico’s. Een studie van 2023 door het National Renewable Energy Laboratory (NREL) in de VS laat zien dat de meeste EV-batterijen 10-15% van hun capaciteit verliezen na acht jaar, maar degradatie kan het risico op elektrische fouten verhogen als dit niet goed beheerd wordt.
Elektrische gevaren
Hogespanningssystemen in EV’s vormen een ander gevaar. De batterijen in de meeste EV’s werken bij 400 tot 800 volt, en sommige nieuwere automodellen gaan zelfs tot 900 volt. Blootstelling aan dergelijke hoge elektrische spanningen kan gevaarlijk zijn, vooral voor hulpverleners of automechaniciens die niet bekend zijn met EV’s.
Risico’s voor hulpverleners: Een opkomend probleem is de veiligheid van hulpverleners tijdens ongevallen met EV’s. In tegenstelling tot traditionele voertuigen met verbrandingsmotoren, kunnen de hogespanningssystemen in elektrische voertuigen nog steeds actief zijn na een botsing. Dit vormt een risico op elektrische schokken bij het hanteren van de auto. Als reactie hierop bieden veel autofabrikanten nu richtlijnen voor hulpverleners aan, en in 2024 zullen nieuwe regels in Europa vereisen dat EV’s toegankelijk zijn voor uitschakelingen van hun elektrische systemen in geval van nood.
Blootstelling aan water: Hoewel de meeste EV’s zijn ontworpen om normale weersomstandigheden te doorstaan, vormt extreme blootstelling aan water, zoals bij overstromingen, een risico. Er zijn verschillende gevallen geweest waarbij ondergedompelde EV’s kortsluiting maakten of zelfs in brand vlogen. De National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) van de VS meldde in 2023 dat 12% van de EV-brandincidenten werd veroorzaakt door waterschade na orkanen of overstromingen.
Laadinfrastructuur en risico’s
De laadinfrastructuur voor EV’s is dramatisch uitgebreid, met wereldwijde installaties van EV-laders die in 2024 meer dan 14 miljoen eenheden bereiken, vergeleken met 9 miljoen in 2023. Deze snelle uitbreiding heeft echter ook veiligheidszorgen doen rijzen, vooral over de risico’s van ongepaste oplaadpraktijken en het gebruik van substandard opladers.
Oververhitting tijdens het opladen: Een van de meest voorkomende problemen met het opladen van EV’s is oververhitting, vooral bij snelladers. Continu gebruik van hogekrachtladers kan buitensporige hitte genereren, wat, als dit niet goed wordt beheerd, de batterij kan beschadigen of kan leiden tot een brand. Volgens een rapport van 2024 van de International Energy Agency (IEA) heeft 1 op de 20 openbare laders wereldwijd enige vorm van storing of oververhitting ervaren, hoewel er geen ernstige verwondingen zijn gerapporteerd.
Risico’s van thuis opladen: Veel EV-eigenaren laden hun voertuigen thuis op, wat het risico van elektrische branden kan verhogen als het elektrische systeem van het huis niet adequaat is uitgerust om de hoge stroomvereisten aan te kunnen. Een studie uit 2024 van de U.S. Consumer Product Safety Commission (CPSC) vond dat 7% van de EV-laders thuis was aangesloten op elektrische systemen die niet voldeden aan de veiligheidsnormen, wat mogelijk het risico van brand verhoogt.
EV-ongelukken en botsveiligheid
Hoewel EV’s over het algemeen goed presteren in botsproeven, kunnen hun unieke structuur en gewicht nieuwe uitdagingen met zich meebrengen. Veel EV’s zijn aanzienlijk zwaarder dan traditionele voertuigen vanwege hun grote batterijpakketten. Bijvoorbeeld, de gemiddelde Tesla Model S weegt ongeveer 2.241 kilogram, vergeleken met 1.780 kilogram voor een vergelijkbare benzine-aangedreven BMW 5 Serie. Dit extra gewicht kan de ernst van botsingen verhogen.
Locatie van de batterij: De meeste EV’s hebben hun batterijen in de vloer van het voertuig geplaatst. Hoewel deze locatie een lager zwaartepunt biedt en het risico op kantelen vermindert, kan het uitdagingen opleveren bij zijdelingse of onderkant botsingen. Een beschadigd batterijpakket bij een botsing kan schadelijke chemicaliën lekken of vlam vatten.
Veiligheid van passagiers en voetgangers: Door de stille werking van EV’s, vooral bij lage snelheden, zijn er zorgen over de veiligheid van voetgangers. In 2022 heeft de Europese Unie verplicht gesteld dat alle nieuwe EV’s kunstmatige geluiden moeten uitzenden bij lage snelheden om voetgangers, vooral blinden, te waarschuwen. Een studie van 2023 door het Insurance Institute for Highway Safety (IIHS) in de VS vond echter dat EV’s nog steeds 30% waarschijnlijker betrokken zijn bij een aanrijding met voetgangers in vergelijking met traditionele voertuigen.
Elektromagnetische interferentie (EMI)
EV’s produceren elektromagnetische velden (EMF) door de werking van hun elektromotoren en batterijen. Hoewel er geen concreet bewijs is dat de EMF van EV’s een gezondheidsrisico vormt, zijn er zorgen over elektromagnetische interferentie (EMI) die andere apparaten kan beïnvloeden.
Impact op medische apparaten: Er zijn meldingen dat de EMF van EV’s interferentie kan veroorzaken bij medische apparaten, zoals pacemakers. Een studie uit 2023 door de European Society of Cardiology vond dat 4 van de 500 pacemaker-patiënten interferentie ervoeren wanneer ze dicht bij EV-batterijen zaten tijdens lange ritten. Als gevolg hiervan worden er verder onderzoek gedaan om deze risico’s te begrijpen en te verminderen.
Het verminderen van de gevaren van elektrische voertuigen
De automobielindustrie, regelgevers en technologieontwikkelaars werken continu aan het verminderen van de risico’s die verband houden met EV’s. Belangrijke veiligheidsverbeteringen zijn onder meer:
- Verbeterde batterijbeheersystemen (BMS): Deze systemen helpen bij het monitoren en reguleren van batterijtemperaturen, elektrische spanning en algehele conditie om thermische runaway te voorkomen.
- Verbeterde veiligheidsnormen: Nieuwe veiligheidsvoorschriften voor hulpverleners en verplichte uitschakelsystemen bij ongevallen voor EV’s zullen naar verwachting in Europa in 2025 worden geïmplementeerd.
- Vuurvaste batterijontwerpen: Verschillende bedrijven ontwikkelen solid-state batterijen, die minder kans hebben om in brand te vliegen, hoewel ze zich nog in de vroege fasen van commercialisatie bevinden.
- Veiligheidsreguleringen voor opladen: De IEA en andere regelgevende instanties handhaven strengere veiligheidsnormen voor openbare en thuislaadstations.
Hoewel elektrische voertuigen een veelbelovende toekomst bieden voor duurzame mobiliteit, brengen ze specifieke gevaren met zich mee die consumenten, fabrikanten en regelgevers moeten aanpakken. Van batterijbranden tot elektrische gevaren en risico’s bij ongevallen, het begrijpen en verminderen van deze zorgen is cruciaal nu EV’s steeds vaker op de wegen wereldwijd verschijnen.
